Toekomst Huize Padua - GGZ Oost Brabant - Regio Boekel | Rosmalen | Oss | Uden | Veghel | Helmond | Boxmeer | Coudewater | Huize Padua

Voor GGZ Oost Brabant is Huize Padua, naast de voorzieningen in de regio, dé locatie waar de organisatie (hoog)specialistische zorg aanbiedt.

Hoewel ze in een prachtige omgeving liggen, voldoen veel panden op het terrein van Huize Padua niet meer aan de eisen van deze tijd. Om ervoor te zorgen dat GGZ Oost Brabant haar cliënten ook in de toekomst de beste zorg kunnen blijven geven, moet de organisatie met haar tijd meegaan. Dat betekent dat GGZ Oost Brabant (op een aantal gebieden) haar zorg én gebouwen gaat moderniseren.

In fases aanpakken
Het plan om te komen tot nieuwbouw en/of renovatie start met het opstellen van een Lange Termijn HuisvestingsPerspectief (LTHP). Dit is bijna afgerond en wordt eind dit jaar vastgesteld. Op basis hiervan wordt een meerjarig nieuwbouw- en renovatieprogramma opgesteld, zodat we kunnen zien wat er wanneer met het gebied en de gebouwen gaat gebeuren. Omdat niet alles tegelijk gedaan kan worden, wordt het plan in fases uitgevoerd.

Meer weten?
Om tot de lange termijn visie voor Huize Padua te komen, deed GGZ Oost Brabant onder andere beroep op KPMG en BAAC. De hoofdlijnen uit het rapport van KPMG leest u onder de verschillende tabbladen.

Vragen (en de antwoorden)
Heeft u vragen? Stuur dan een mail naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Gestelde vragen (en de antwoorden daarop) treft u binnenkort aan op deze pagina. We blijven de informatie updaten, dus kom gerust nog een keer terug!

Rapport KPMG

KPMG stelde een toekomstvisie voor Huize Padua op. We delen de hoofdlijnen met je.

Op dit moment is de meest complexe en intensieve zorg van GGZ Oost Brabant geconcentreerd op één locatie, Huize Padua in Boekel. De cliënten hebben een ernstige en complexe psychiatrische zorgvraag binnen de doelgroepen:

Hersenletsel en neuropsychiatrie (hersenletsel)
Lang Intensief Verblijf (LIV)
Licht verstandelijk beperkt i.c.m. psychiatrie (LVB-P).

Daarnaast levert GGZ Oost Brabant zorg aan cliënten met een ernstige en complexe zorgvraag met een Autisme Spectrum Stoornis (ASS) en eetstoornissen; deze doelgroepen bevinden zich op andere locaties.

De combinatie van LIV en de drie expertisecentra op één fysiek terrein zorgt ervoor dat Huize Padua naast de specifieke doelgroepen steeds meer cliënten met multiproblematiek kan behandelen. Ook wordt gekeken of het zorgaanbod kan worden verbreed met een nieuwe doelgroep, namelijk dubbeldiagnostiek.

Uit een eerdere inventarisatie bleek dat het vastgoed op Huize Padua is verouderd en voor een groot deel niet meer voldoet aan de functionaliteitseisen. Om ook in de toekomst de zorg te geven die je je familie gunt, moeten er dingen veranderen.

De bevolking groeit
Nederland telt op dit moment iets meer dan 17 miljoen inwoners en dat zal de komende jaren nog stijgen. Dat komt doordat mensen steeds ouder worden en er meer migranten naar Nederland komen. Dat de Nederlandse bevolking verandert, heeft ook gevolgen voor onze organisatie. Er zal meer vraag naar zorg komen en een steeds groter deel van deze (zorg)vraag komt van ouderen. En dat terwijl er minder mensen beschikbaar zullen zijn op de arbeidsmarkt en het huidige aanbod weinig rekening houdt met mensen met een migratie-achtergrond. Denk aan taal- en cultuurverschillen.

Zorgaanbod aanpassen
Ons zorgaanbod moeten we hierop aanpassen. Meer autonomie voor de cliënt, werken met ‘shared decision making' en minder algemene behandelprotocollen. Om zorg op maat te kunnen leveren, gaan de zorgprofessionals in het sociaal domein en de eerstelijn een steeds grotere rol spelen. Maar ook (technologische) innovaties bieden mogelijkheden om een virtuele, beschermde en veilige omgeving te creëren, waardoor zorg en maatschappij steeds verder vervlechten. Kijkend naar trends en ontwikkelingen staat in de toekomst inclusie in de maatschappij centraal. Zorg wordt, waar mogelijk, zo dicht mogelijk bij de cliënt geboden of in geconcentreerde interventiecentra waar techniek een essentiële rol speelt in alle aspecten van het leven en de zorg voor cliënten.

De herontwikkeling van Huize Padua geeft GGZ Oost Brabant de mogelijkheid om na te denken over nieuwe gebouwen en biedt kansen om een nieuwe visie te ontwikkelen op hoe we herstel en participatie in de maatschappij centraal kunnen stellen.

Drie pijlers
Er is vanuit het zorgperspectief een visie opgesteld voor Huize Padua op basis van drie pijlers:
1. Huize Padua biedt een beschermde en veilige omgeving waar cliënten met een ernstige en complexe psychiatrische zorgvraag behandeld worden en is een aantrekkelijke werkgever.

2. Huize Padua investeert in de samenwerking met partners om o.a. (technische en sociale) innovaties te realiseren en een volledig geïntegreerd toonaangevend aanbod van zorg en ondersteuning te kunnen leveren.

3. De grenzen tussen Huize Padua en de directe omgeving vervagen om het terrein en de cliënten waar mogelijk met de maatschappij te vervlechten.

Uitgangspunten zijn:
Herstel en participatie in de maatschappij. Het zorgaanbod en bijbehorend klimaat is passend bij de specifieke zorgvraag van de individuele cliënt.
Medewerkers ervaren een uitdagende en veelzijdige werkomgeving doordat zij zich kunnen specialiseren in een hoogcomplexe doelgroep en er mogelijkheden zijn tot opleiding, en deskundigheidsbevordering.
De groepen cliënten laten verschillen, maar ook overeenkomsten zien. Dit maakt het soms mogelijk om bijvoorbeeld faciliteiten te delen, personeel samen op te leiden en (technologische) innovaties te ontwikkelen.
We ontwikkelen het terrein op zo’n manier dat het flexibel kan meebewegen
met toekomstige veranderingen in het zorglandschap en de cliëntpopulatie.
We delen kennis en ervaring met samenwerkingspartners, zodat de gehele
keten cliënten op het juiste moment, de juiste zorg en ondersteuning kan bieden.
Externe zorgaanbieders die complementair zijn aan het eigen aanbod kunnen zich vestigen op het terrein van Huize Padua. Kennis en faciliteiten delen wordt zo ook makkelijker.
Innovatie is een belangrijke factor om (ook in de toekomst) toonaangevende zorg te
blijven bieden. Huize Padua werkt actief samen met partners om (sociale en technologische) innovatie te integreren in het zorgproces om zo de zorg toekomstbestendig te houden.
We werken intensief samen met academische partners, zodat wetenschappelijk onderzoek geïntegreerd wordt in de werkwijze en cliënten een (inhoudelijk) innovatief behandelaanbod krijgen.
We leiden personeel op, zodat zij kennismaken met de specifieke doelgroep en hun positie op de arbeidsmarkt versterken.
We richten het terrein zo in dat het cliënten met een ernstige en complexe aandoening op verschillende momenten in het herstel ondersteunt.
Huize Padua is echt onderdeel van de maatschappij. We stimuleren bedrijvigheid op het terrein zonder dat dit ten koste gaat van het beschermende en veilige karakter van Huize Padua.

In het kort komt het er dus op neer dat met cliënten wordt gewerkt aan participatie en/of re-integratie in de maatschappij. Hierbij kijken we goed naar de verschillende behoeften van cliënten in verschillende fases van hun herstelproces. We bieden niet altijd zelf alle zorg en ondersteuning om alle fases van de cliënt (van wonen in een veilige en beschermde omgeving tot volledige re-integratie in de maatschappij) vorm te geven. Maar werken daarvoor samen met partners in de (zorg)keten.

Differentiatie zorg- en woonaanbod
Om alle cliënten zo goed mogelijk te kunnen helpen, is het nodig om verschillen aan te brengen in het zorg- en woonaanbod. Het idee is om het terrein van Huize Padua op te bouwen uit verschillende ‘schillen’. De binnenste ‘schil’ bevat een volledig veilige en beschermde omgeving. Kom je dichterbij de buitenste schil? Dan kom je ook letterlijk dichterbij de maatschappij. Hierdoor kan zorg op één locatie makkelijk op- en
afgeschaald worden.

Kansen
KPMG onderzocht de verschillende zorgcircuits. Daarbij werd onder andere gekeken naar de grootte van de doelgroep, concurrenten en hoe GGZ Oost Brabant zich kan onderscheiden. Volgens KPMG bieden alle vier de zorgcircuits voldoende kansen om de gestelde ambities waar te maken. Kansen zijn er op het gebied van het omarmen van technologische innovaties, de ligging van Huize Padua en door samenwerking tussen de vier zorgcircuits.

Ambitieus
Om de visie die er ligt te kunnen realiseren, zal GGZ Oost Brabant de komende jaren hard aan de slag moeten. Wat daarvoor gedaan moet worden, is:
1. Gezamenlijke uitgangspunten vaststellen en de visie doorleven;
2. Opstellen, updaten en concretiseren van individuele visies per zorgcircuit en die vertalen naar de praktijk;
3. Concretiseren en uitdragen van de gezamenlijke meerwaarde;
4. Herontwikkelen van terrein Huize Padua.

Rapport BAAC

Hoe het begon
De geschiedenis van Huize Padua gaat terug tot 1694. Wat we nu kennen als Huize Padua was een paar eeuwen geleden nat heidegebied met één weg die Handel verbond met het gehucht de Logt. Dwars op deze weg bevond zich een waterloop, die de grens markeerde tussen Het land van Ravenstein en de Souvereine Heerlykheid Gemert.

Obsolete 427588b In 1694 vestigde zich in Handel een kluizenaar, broeder Hogardus Verhofstad. Hij was koster van de Handelse kapel en overleed in 1720. Hij werd in 1722 opgevolgd door Daniël de Brouwer. Samen met twee andere broeders ging hij in de Kluis in Handel wonen. Het was een klein vervallen huisje dat in de jaren dertig van de 18e eeuw onbewoonbaar werd. Broeder Daniël koos er voor om op een terrein in de buurt een nieuwe kluis met de naam Bloemendael te bouwen. Bij het huis, dat de broeders in 1734 betrokken, werd een brouwerij en een gebouw om waskaarsen en ex-voto’s van was te maken.

Een jaar na de bouw van de kluis traden twee nieuwe leden toe. Hoewel de broeders zichzelf niet als kloosterlingen zagen, leek de kluis in de ogen van buitenstaanders steeds meer op een klooster. In het verdrag tussen de commandeur van Gemert en de Staten Generaal stond dat er geen kloostergemeenschappen mochten zijn. Bovendien vreesden de bierbrouwers van Gemert de concurrentie van de broeders, waardoor er sprake was van wrijvingen tussen de broeders en de bevolking. In 1741 vertrokken de broeders.

De Broeders Penitenten
In 1741 kochten de Broeders Penitenten een stuk heidegrond ten zuiden van het
gehucht De Logt aan beide kanten van deze weg. De broeders legden een nieuwe weg aan, die we nu kennen als de Daniël de Brouwersstraat-Pater Petrusstraat. Ook werden lanen aangelegd. Aan één van die lanen stond het huis De Kluis.

Broederhuis
In 1742 legde de pastoor van Boekel de eerste steen voor het broederhuis. Dat kreeg de naam Padua. Op het complex stonden een school, brouwerij, wasblekerij en een
‘waschhuis’. De broeders hadden geen eigen kapel; ze gingen naar de kerk in
Boekel.

Verschillende gebouwen gerealiseerd
In 1826 begonnen de broeders met het verzorgen van kwetsbare mensen met complexe psychische klachten en psychiatrische aandoeningen (die toen krankzinnigen werden genoemd). Er kwamen steeds meer broeders bij, waardoor het klooster te klein werd. In 1835 werd een kamer tot kapel ingericht en ingezegend. Die werd al snel te klein. Ten oosten van de Kluis werd een nieuwe kapel gebouwd, die in 1839 is ingezegend.
In 1843 toen Padua de officiële erkenning kreeg als bewaarplaats voor krankzinnigen, zijn langs de Daniël de Brouwersstraat verschillende grote gebouwen gerealiseerd. Denk aan het ‘Heerenhuis’ (1846), een apart gebouw voor ‘de meer gegoeden’ (1847) en een Kapucijnerklooster. Tussen 1835 en 1935 zijn het St. Joseph-paviljoen, het Franciscus-paviljoen, het Dymphna-paviljoen, het Maria-paviljoen, het Vincentius-paviljoen (Vlagberg), het Lodewijk-paviljoen (Loef) en het ontspanningsgebouw St. Cecilia gebouwd. Daarnaast zijn in deze periode een washuis en een bloemisterij gerealiseerd.
Tegenover de Kluis is, aan de overzijde van de Daniël de Brouwersstraat, rond 1890 Villa De Hanekamp gebouwd. Dat pand had de functie van dienstwoning (dokterswoning). Zeven jaar later werd ten noorden van de Kluis een kapel gebouwd in Neogotische stijl naar ontwerp van architect J. Heykants. Tussen 1922 en 1924 is, tussen de kapel en de Kluis, een nieuw broederhuis met administratiekantoor gebouwd.

Hoofdgebouw
In de jaren zestig en zeventig veranderde Huize Padua behoorlijk. Langs de
Kluisstraat kwam een nieuw hoofdgebouw. De oude bebouwing langs de Daniël de Brouwerstraat werd voor het grootste deel gesloopt en achter de Kapel kwam een tuin (de bomenweide). Mensen die in de buurt van Huize Padua woonden, konden de tuinen, bossen en lanen nu ook gebruiken.

Bekende architecten
Aan het einde van de 19e en het eerste kwart van de 20e eeuw ontwierp de Erpse architectenfamilie Heijkants verschillende gebouwen. Vier daarvan zijn nog te vinden op Huize Padua:

de kapel uit 1897
het Vincentius-paviljoen (ook wel Vlagberg) uit 1918
het hoofd- en administratiegebouw uit 1922
het Elisabeth-paviljoen uit de periode 1924-1930.

Van Dongen
De meeste gebouwen die tussen 1930-1960 zijn ontworpen, zijn getekend door
architect Van Dongen jr. Hij tekende verschillende woonhuizen aan de Daniël
de Brouwerstraat, de boerderij en het U-vormige gebouw voor arbeidstherapie. Waarschijnlijk zijn de woonhuizen Daniël de Brouwerstraat 15 en 26 en de dokterswoning aan de Daniël de Brouwerstraat 13 uit 1939 ook van zijn hand.

Bedaux
In de jaren zestig kreeg architect Jos Bedaux (1910-1989) de opdracht om het geïsoleerde en gesloten karakter te veranderen. Bedaux ontwierp overwegend laagbouw woon- en behandelunits en bracht de administratieve functies onder in hoogbouw langs de Kluisstraatzijde. Hiermee verplaatste ook de hoofdingang naar de noordzijde van het terrein. De invulling van de ruimte, die nu meer dan ooit een openbaar karakter kreeg, werd door tuinarchitect Pieter Buys (1923-2018) gerealiseerd.

Van Eyck’s
In de jaren tachtig ontwierp architecten echtpaar Van Eyck een aantal paviljoenen voor de open en gesloten afdelingen waarbij de individuele patiënt centraler kwam te staan. Omdat er bezuinigd moest worden, is het plan een paar keer aangepast en werden andere materialen gebruikt. Dit was van invloed op de uitstraling van de paviljoenen. Voorop bij het ontwerp stond dat buiten naar binnen moest worden gebracht. Dat is onder meer terug te zien in de inzwenkende, halfronde priëlen die insnijden in de patiëntenkamers. De architect had een hekel aan ‘gangen’ en ontwierp daarom ‘omlopen’.

Monumenten
Verschillende gebouwen op het terrein van Huize Padua zijn rijks- of gemeentelijk monument:

Rijksmonumenten:
Daniël de Brouwerstraat 45, De Kluis (1741 en 1832), aangewezen in 1983.
Daniël de Brouwerstraat 28, Villa Hanekamp met straatkapel (circa 1890), aangewezen in 2001.
Daniël de Brouwerstraat 17-41, Kapel (1897), aangewezen in 2001.
Kluisstraat 26, Administratiegebouw (1922-1923), aangewezen in 2001.
Gemeentelijke monumenten:
Daniël de Brouwerstraat 13, Directeursvilla (1939), aangewezen in 2012.
Daniël de Brouwerstraat 30, Directeursvilla (1932), aangewezen in 2012.
Kluisstraat 14, Boerderij (1954), aangewezen in 2012.
Kluisstraat 20, Elisabeth-paviljoen (1924), aanwijzing onbekend.
Oude Laan 4, Paviljoen (1930), aanwijzing onbekend.

Conclusie rapport BAAC
Een deel van de gebouwen op het terrein van Huize Padua is ontworpen door bekende Nederlandse architecten. Wat mooi terug is te zien, is hoe de inzichten over de gezondheidszorg in de afgelopen 150 jaar veranderden. Uit alle perioden zijn nog elementen aanwezig. Het advies is om ‘uit iedere episode van de instelling en van elke architect die voor Huize Padua werk op het terrein heeft geleverd minimaal één of desgewenst meerdere representatieve gebouwen te laten bestaan’. Daarnaast adviseert BAAC om de laanstructuren te behouden.

Wist je dat?

Aan het einde van de 18e, begin 19e eeuw is ter hoogte van de Kluis aan de overzijde van de Daniël de Brouwerstraat een klein wegkapelletje gebouwd, waarin aanvankelijk een Lieve Vrouwe-beeld stond.
Door de inkwartiering van Franse militairen verarmde Padua en moest de brouwerij sluiten.
Een deel van het terrein van Huize Padua valt onder de gemeente Gemert-Bakel en een deel van het terrein valt onder de gemeente Boekel.
Vroeger werden patiënten als zieken behandeld. Dat betekende dat mensen de hele dag in een zaal op bed lagen. Velen verveelden zich enorm. Op Huize Padua werd in 1915 al gekeken of patiënten konden werken. Dat was vooruitstrevend, want in de geestelijke gezondheidszorg vond de omslag naar actieve therapie pas vanaf de jaren dertig plaats.
De begraafplaats op het terrein van Huize Padua is in 1847 aangelegd. Voor die tijd gebruikte men het kerkhof in Boekel.